Geschiedenis Kernhem

Het landgoed Kernhem ligt aan de noordzijde van Ede en bestaat uit 31 hectare landbouwgrond met vier historische boerderijen en 33 hectare bos, lanen en parken. Het huis Kernhem is een weinig opvallend vierkant huis (foto) dat rond 1800 gebouwd is. De rijke geschiedenis van huis en goed Kernhem gaat echter veel verder terug.

Kernhem werd al in 1410 in opdracht van hertog Reinald IV als versterkt huis gebouwd in de buurt 'Ede-Veldhuizen'. De versterkingen waren noodzakelijk in verband met de nabijheid van de grens met het Sticht Utrecht. Dit was geen overbodige luxe, want de hertogen van Gelre en de bisschoppen van Utrecht vielen geregeld elkaars gebieden binnen om deze te plunderen en verwoesten.

Tekening van het kasteel in 1731. Bron.

Nieuw huis

Onder Jacob Unico Willem wordt het inmiddels bouwvallige huis in 1803 (in de Franse tijd) afgebroken en vervangen door een weinig opvallend vierkant huis in classistische stijl. Het is geheel opgetrokken uit baksteen en voorzien van een omlopend schilddak met hoekschoorstenen. Het 'nieuwe huis' werd op de oude fundering gebouwd. De gracht werd gedempt. Kernhem werd sinds het einde van de 18e eeuw eigenlijk nauwelijks meer door de eigenaren gebruikt en is met tussenpozen verhuurd. Van 1818 tot 1832 was er de toen bekende kostschool van mevrouw Anna Maria Moens gevestigd. Sophie gravin Bentinck schonk huis Kernhem in 1970 aan de gemeente Ede, de huidige eigenaar. In datzelfde jaar kocht de gemeente het omliggende landgoed en 'Het Edesche Bos' (samen 565 hectare) van de gravin. Het huis werd tussen 1975 en 1977 gerestaureerd. 

Vrij toegankelijk

Het bos en park rond het huis zijn vrij toegankelijk. Tegenwoordig is het huis kantoor, ontvangstruimte, trouwlocatie en vooral expositieruimte. Bij het huis horen het voormalig koetshuis (ca. 1773), waarin nu een restaurant is gevestigd, en een monumentale wagenschuur. 

Eind jaren '80 werden de tuinen rond het huis opgeknapt en werd ook de vijver 'De Viskom' in ere hersteld. De kruidentuin is aangelegd in 1992 en vrij toegankelijk. Van oudsher hebben er tuinen rond het huis gelegen, maar het is niet zeker of er vroeger ook een kruidentuin is geweest. In een van de met beuken omgeven lanen is een reservaat voor roze vleermuizen.

Aan het begin van de Doolfhoflaan ligt een bloedsteen waaruit, volgens de overlevering, bloed sijpelt wanneer je er rond middernacht bij volle maan een naald in prikt.

Iets verderop is het, in 1735 aangelegde, 'doolhof'. Oorspronkelijk bestond dat uit eikenhakhout waar paden doorheen liepen. Rond 1842 zijn de nu nog aanwezige dennen en beuken geplant. In 1990 is de padenstructuur hersteld.

Meer lezen? Kijk op de website van het gemeentearchief Ede.